استفاده از ابزارها و امکانات جدید در جهت آموزش بهتر و به روزتر درس مطالعات اجتماعی

با سلام :
با رشد و پیشرفتهایی که در زمینه دنیای مجازی و رسانه ها صورت گرفته، بر آن شدیم که از ابزارها و امکانات جدید در جهت آموزش بهتر و به روزتر عزیزانمان استفاده نماییم. از این رو با لطف و همراهی مدیریت محترم مجتمع آئین روشن که علاقه مند و نوآور در زمینه روشهای جدید تدریس هستند، کانالی در تلگرام، در مورد درس مطالعات اجتماعی دبیرستان، ایجاد کردیم تا دانش آموزان را در جریان نکات آموزشی و کمک درسی قرار دهیم.
هدف از ایجاد کانال مطالعات اجتماعی:

۱- درس به گونه ای واضح تر و با فیلم ها و عکس های بیشتر ، یاد داده شود.

۲- آموزش، امری جذاب و خوش آیند برای دانش آموزان شود.

۳- انگیزه و شوق یادگیری را در آنها بیشتر نماییم.

در ایجاد و بسط دروس، از حضور و فعالیت خود دانش آموزان نیز کمک گرفته می شود. کانال درس مطالعات اجتماعی در زمینه های آموزشی و پرورشی دانش آموزان بوده و امیدواریم که مورد اقبال و همکاری تمامی اولیاء گرامی نیز قرار بگیرد. البته که در همین مدت کوتاه با استقبال و همراهی بسیار خوب دانش آموزان و لطف برخی از اولیاء محترمشان رو به رو شدیم و این مایه بسی خوشبختی است.
قبلا از لطف و همراهی همه شما عزیزان سپاسگزارم.

عسگرنیا

دبیر مطالعات اجتماعی دبیرستان آیین روشن
آبان ماه ۱۳۹۴

نمونه ای از کارهایی که در کانال مطالعات اجتماعی ارایه شده است.

درخت بائوباب:

دانستنی های علمی:

آدانسونیا یا بائوباب هشت گونه شناخته شده دارد که شش گونه از این درخت در ماداگاسکار یکی بومی سرزمین اصلی آفریقاست، دو گونه دیگر یکی در عربستان و یکی در استرالیا رشد می کند. بطور کلی در دشت های آفریقا ،استرالیا ،ماداگاسکار و هند، عمدتا در اطراف خط استوا یافت می شود. این درخت یکی از عجایب خلقت می باشد و در آفریقا به نام پادشاه درختان معروف می باشد.
خصوصیات گیاهشناسی:

ارتفاع این درخت به ۱۸ متر می رسد. میوه بائوباب به نام “نان میمون” شهرت دارد و طول آن به ۴۰ سانتیمتر می رسد. بخش اسفنجی این میوه دارای ماده ای لعاب دار و خوراکی است و رنگی مایل به قرمز و طعمی ترش و شیرین دارد و از آن برای معطر کردن نوشابه ها استفاده می شود. تنه بلند و بشکه مانند آن قهوه ای رنگ است و قطر آن به ۹ تا ۱۲ متر می رسد.
بائوباب وقتی نهال است مانند درختان معمولی است. اما هنگامی که عمرش به ۳۰ یا ۴۰ سال می رسد اتفاق عجیبی می افتد به این ترتیب که تنه درخت شروع به بزرگ شدن می کند و شاخه های نازک و تقریبا بی برگ آن پائین می افتد. شاخه های آن بسیار ضخیم می باشد. درخت بائوباب یک درخت برگ ریز است که هنگام زمستان فصل برگ ریزان آن می باشد که منظره این درخت از دور مثل این است که ریشه های گیاه بالای درخت قرار گرفته و حتی برخی این درخت را “درخت وارونه” نیز نامیده اند. گل ها ظرف ۲۴ ساعت از درخت سقوط کرده و در این هنگام دارای بوی نا خوشایندی می شوند.
درخت بائوباب درفصل بارانی سال، تنه درخت برجسته و متورم می شود تا شانه های نرم و اسفنج شکل آن آب را جذب کنند. می تواند تا ۱۲۰هزار لیتر آب را در تنه خود ذخیره کند. سپس در طول فصل گرما، آنگاه که درخت رژیم گرفته باشد از آبی که در خود ذخیره کرده استفاده می کند.

میوه آن بزرگ، تخم مرغی شکل (اغلب بیش از ۱۲۰ میلیمتر) و پوشیده از کرک های قهوه ای مایل به زرد است. میوه دارای پوسته سخت و خشک و بذرهای سیاه رنگ، سخت و لوبیایی شکل است. سطح پودری میوه غنی از آسکوربیک اسید می باشد. این گیاه کند رشد می باشد.
خواص درمانی و کاربردهای صنعتی:

فیل های تشنه از خرطومشان برای سوراخ کردن تنه درخت استفاده می کنند و از چوب نرم و مرطوب آن را می جوند. حتی افرادی که در صحرا هستند، می توانند با جویدن چوب بائوباب و مکیدن آب درونی آن، زندگی شان را نجات دهند.
میوه ترش بائوباب نیز مفید است به طوری که می توان از پوسته سفت آن به جای ظرف استفاده کرد البته مصرف هسته آن نیز ایرادی ندارد و می توان آن را خرد کرد و برای خوشمزه شدن سوپ استفاده کرد، یا می توان آن را بوداده و در تهیه قهوه استفاده کرد. همچنین نوشیدنی مقوی که از این میوه بدست می آید موجب شده که بائوباب نام مستعار (درخت لیموناد) را بخود بگیرد البته آن را (نان میمون) نیز می نامند، چون میمون ها آن را دوست دارند و از خوردنش لذت می برند.
گاهی اوقات از درختان بائوبابی که پوک هستند به جای انبار یا پناهگاه استفاده می شود، همچنین از آنها به عنوان محل ملاقات – زندان و سرپناه استفاده شده است. مثلاً در زیمباوه از یکی از درختان به عنوان جایگاه ایستگاه اتوبوس استفاده می شد که گنجایش ۳۰ نفر را داشت. در آفریقای جنوبی یکی از انها به عنوان دستشویی استفاده می شد.
تکثیر:
تکثیر بائوباب توسط کشت بذرهای آن صورت می گیرد.
برخی این پدیده را معجزه می‌دانند و بعضی جاودانگی؛ اما درواقع این مسئله انعطاف‌پذیری و خاصیت ارتجاعی این درخت را نشان می‌دهد. علی‌رغم تماس بسیار کم ریشه‌ها با خاک و بدترین طوفان‌های منطقه، سالیان سال است که درخت زندگی سرسبز مانده و برگ می‌دهد.
طبق روایت های مختلف، به دنبال عبور رودخانه ای کوچک در آن منطقه، خاک زیر درخت در طی دهه ها شسته شد وفضایی خالی زیر درخت به وجود آورده است که بومیان به آن «غار ریشه درختی» می‌گویند.

مانگروها:

گروهي از درختان و درختچه هاي اسكلروفيل پهن برگ هميشه سبز هستند كه در باتلاقها و در امتداد كرانه هاي ساحلي در منطقه جزر و مدي (intertidal) ، در نواحي استوايي وزير استوايي و در مصب رودخانه ها (محل برخورد آب شور و شيرين) بين عرضهاي ۲۵ درجه شمالي و ۲۵ درجه جنوبي رويش دارند. اين گياهان در منطقه جزر و مدي واقع هستند جايي كه خاك، رسوبي، ريز دانه ، غرقاب و شور است. در زمان مد تنها تاج اين درختان از سطح آب فراتر قرار مي گيرد اما در زمان جزر تقزيبا تمام قسمتها بيرون از آب مي باشند. حدود ۱۱۰ گونه گياهي به عنوان گياهان مانگرو شناخته شده اند كه تنها تعدادي از آنها از مانگروهاي حقيقي به شمار مي آيند. از گونه هاي مهم مي توان به Avicennia marina (حرا، مانگروي سفيد يا خاكستري) و Rhizophora mangle (چندل يا مانگروي قرمز) اشاره كرد. مانگروها حدود ۷۵ درصد رويشهاي ساحلي را در مناطق استوايي و زير استوايي جهان تشكيل مي دهند و در آسيا، آفريقا، آمريكا و استراليا رويش دارند. تنوع گونه اي در گياهان مانگرو در نيمكره شرقي به مراتب بيشتر از نيمكره غربي است به گونه اي كه بزگترين جنگلهاي مانگرو جهان دربنگلادش و هند واقع هستند.

گونه هاي مانگرو از دود مانهاي گياهي غير مانگرو به صورت مستقل و در زمانهاي مختلفي تكامل يافته اند ودر خانواده هاي متنوعي حضور دارند اما همگرايي تكاملي در بسياري از گونه هاي اين گياهان موجب ايجاد راه حلهاي مشابه جهت مقابله با شوري متغير، خاك فاقد اكسيژن و غرقاب (waterlogged) و تابش شديد خورشيد گرديده است. از نظر شرايط اكولوژيكي، زيستگاهي و اقليمي، فاكتورهاي بسياري در درازمدت يا كوتاه مدت برحيات اين گياهان تاثير مي گذارند كه از مهم ترين انها مي توان به فاكتور هاي: سطح اب، درجه حرارت، شوري، جريانات دريايي، باد و امواج، طوفانها، شيب ساحل، بستر خاك و ناپايداري بستر رشد اشاره كرد. مانگروها نمي توانند در مناطقي كه يخبندان اتفاق مي افتد يا دماي آب به صورت فصلي سرد مي شود دوام بياورند. در برخي مناطق ساحلي، گياهان مانگرو، نوعي منطقه بندي (zonation) را به نمايش مي گذارند كه ناشي از تنوع شرايط زيست محيطي در منطقه جزرومدي و تفاوت ظرفيت تحمل گونه ها در مقابل شرايطي از قبيل سيل و شوري و يا حتي حذف دانه رستهاي انها توسط شكارگران مي باشد.

جنگلهاي مانگرو از اجزاء بسيار پرتوليد در زنجيره هاي غذايي مناطق ساحلي هستند و منبع تامين انرژي مي باشند. گياهان مانگرو براي ديگر موجودات هم در بخش هوايي (تاج) و هم در بخش زير آب پناهگاه ايجاد مي كنند به گونه اي كه تاج، آشياني براي پرندگان متنوع نظير پليكانها است وسيستمهاي ريشه اي منحصر به فرد و بسترآنها، زيستگاهي پيچيده را براي جلبك ها، ماهيها، بي مهرگان دريازي از قبيل اسفنجها و صدفها فراهم مي نمايد. برگهاي مانگروها پس از ريزش توسط قارچها و ديگر تجزيه كنندگان مصرف مي شود.علاوه بر اهميت غذايي و زيستگاهي، جنگلهاي مانگرو مناطق پست ساحلي را در زمان طوفان و آبلرزه حفاظت مي كنند و به لحاظ جلوگيري از فرسايش حاصل از امواج وممانعت از انتقال خاك به درون دريا ارزش بسيار دارند.